Bà Đặng Thị Tuyết, Trưởng Ban Quản lý chợ Móng Cái cho biết: Ban Quản lý chợ Móng Cái là đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ về mặt tài chính. Từ khi được giao quyền tự chủ, việc sử dụng kinh phí từ ngân sách nhà nước đã có hiệu quả hơn. Đồng thời đơn vị cũng chủ động hơn khi sử dụng tài sản, nguồn nhân lực để phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo điều kiện tăng thu ngân sách. Tuy nhiên, mô hình đơn vị sự nghiệp công lập cũng còn nhiều hạn chế do những tác động trực tiếp đến công tác quản lý nguồn tài chính, tổ chức bộ máy, biên chế v.v.. Do đó, cần thiết phải chuyển đổi mô hình quản lý chợ Móng Cái từ đơn vị sự nghiệp công lập sang một hình thức quản lý khác phù hợp hơn. Đặc biệt là làm sao để gắn với thu hút vốn đầu tư ngoài ngân sách nhằm duy trì, đảm bảo phát triển hoạt động kinh doanh của chợ, hướng tới xây dựng hệ thống văn minh thương mại…

Chợ Trung tâm Móng Cái, một trong 3 chợ đang trong quá trình chờ chuyển đổi mô hình quản lý.

Cũng theo bà Tuyết, hiện Ban Quản lý chợ Móng Cái được giao quản lý 3 chợ do Nhà nước đầu tư xây dựng (gồm: Chợ Trung tâm, chợ số 2, chợ số 3) và thực hiện thuê lại chợ Togi của Công ty Đầu tư tài chính bất động sản Togi để kinh doanh. Như vậy, chợ Togi đang được triển khai thực hiện theo mô hình “Đầu tư tư - quản trị công”. Chợ số 2, chợ số 3 và chợ Trung tâm đang trong chủ trương chuyển đổi mô hình quản lý; trong đó, chợ số 2 và chợ số 3 thì cơ sở hạ tầng đã xuống cấp, không đủ điều kiện hoạt động. Ban Quản lý chợ cũng đang được thành phố giao xây dựng phương án thực hiện áp dụng mô hình đối tác công - tư đối với chợ số 3.

Việc chuyển đổi mô hình chợ là hoàn toàn phù hợp với chủ trương của Đảng, Nhà nước, phù hợp với xu hướng xã hội hoá các loại hình dịch vụ công hiện nay. Tuy nhiên, đây cũng là vấn đề tương đối khó khăn, phức tạp vì liên quan trực tiếp đến quyền lợi của các hộ tiểu thương. Trên thực tế cũng đã có không ít địa phương vấp phải sự phản ứng gay gắt của các hộ tiểu thương trong quá trình chuyển đổi mô hình chợ. Trong khi đó, hiện tại vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể của các cấp có thẩm quyền về quy trình chuyển đổi mô hình này. Có lẽ đó là lý do khiến việc chuyển đổi trở thành một trong những vấn đề được nhiều đại biểu kỳ họp thứ 9 HĐND TP Móng Cái (khoá XIII) hết sức quan tâm.

Để góp phần thực hiện hiệu quả và đảm bảo lộ trình chuyển đổi mô hình hoạt động của chợ Móng Cái theo nội dung Đề án 25 của thành phố, Ban Quản lý chợ Móng Cái đã đề xuất 2 phương án. Phương án thứ nhất là sẽ đấu thầu, chuyển giao cơ sở vật chất hiện tại của các chợ (chợ số 2, chợ số 3 và chợ Trung tâm) cho doanh nghiệp thuê khai thác, quản lý (thực hiện theo hình thức “Đầu tư công - quản trị tư”). Riêng đối với chợ số 2 và số 3 sẽ gắn với đầu tư xây dựng chợ mới. Tuy nhiên phương án này xem ra vẫn không khác là mấy mô hình ban quản lý chợ hiện nay.

Phương án 2 là chuyển đổi Ban Quản lý chợ Móng Cái từ đơn vị sự nghiệp công lập thành mô hình doanh nghiệp nhà nước hoặc công ty TNHH một thành viên có 100% vốn nhà nước, sau đó từng bước cổ phần hoá. Theo bà Tuyết thì việc chuyển đổi mô hình theo hướng này là hợp lý hơn cả. Bởi nó phù hợp với Quyết định số 251/QĐ-UBND ngày 7-2-2012 của UBND tỉnh Quảng Ninh về quy hoạch phát triển chợ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2012-2015 (trong đó có quy định thí điểm chuyển đổi mô hình chợ sang công ty TNHH một thành viên quản lý, khai thác chợ tại hai thành phố lớn của tỉnh là Hạ Long và Móng Cái). Bên cạnh đó, chợ Móng Cái được xác định là trung tâm thương mại lớn của tỉnh, là chợ biên giới nằm trong khu kinh tế cửa khẩu có ảnh hưởng KT-XH không chỉ với Móng Cái mà là với cả tỉnh và khu vực. Chợ có nguồn thu ngân sách lớn và là chợ mang tính chất đặc thù có người nước ngoài kinh doanh nên việc điều tiết của Nhà nước là cần thiết. Quan trọng hơn là với tư cách một doanh nghiệp, đơn vị sẽ dễ dàng hơn trong việc tiếp cận các nguồn vốn, huy động vốn, liên doanh, liên kết để xây dựng mới đối với chợ số 2 và số 3, cũng như quản lý, khai thác có hiệu quả chợ Trung tâm…