Là thành phố biên giới, những năm qua, Móng Cái đã có bước phát triển nhanh, mạnh, vững chắc về kinh tế - xã hội. Một trong những giải pháp quan trọng được thành phố đặc biệt quan tâm là tăng cường công tác quản lý quy hoạch, thực hiện hiệu quả các quy hoạch đã được phê duyệt.

Từ Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội KKT Cửa khẩu Móng Cái đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và các quy hoạch đã được trung ương phê duyệt, thành phố đã lập đồ án quy hoạch phân khu, vận dụng linh hoạt các cơ chế, chính sách áp dụng cho KKT cửa khẩu, đa dạng hoá các hình thức huy động nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước và nguồn vốn doanh nghiệp để hoàn thiện hạ tầng đồng bộ, hiện đại.

Là hạt nhân tăng trưởng của KKT cửa khẩu sôi động nhất tỉnh, thành phố đã phát huy tốt những tiềm năng, lợi thế và dư địa để phát triển kinh tế - xã hội, nhất là kinh tế biên mậu, du lịch, dịch vụ, logistics. Nhiều nhà đầu tư chiến lược như Vingroup, Sun Group, FLC, T&T, Ecoland, Amata, Bến Thành Holdings... đã đến nghiên cứu, tìm hiểu, đề xuất ý tưởng đầu tư các dự án quy mô lớn, đột phá.

Tháng 3/2021, Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKT Cửa khẩu Móng Cái đến năm 2030, định hướng đến năm 2040. Theo đó, KKT Cửa khẩu Móng Cái được quy hoạch là KKT cửa khẩu trọng điểm quốc gia, trung tâm phát triển kinh tế quan trọng của vùng Bắc Bộ, của vành đai kinh tế ven biển Bắc Bộ và hành lang kinh tế Côn Minh (Trung Quốc) - Hà Nội - Hải Phòng - Móng Cái (Việt Nam) - Phòng Thành (Trung Quốc).

KKT Cửa khẩu Móng Cái bao gồm TP Móng Cái, KCN Cảng biển Hải Hà và 9 xã, thị trấn của huyện Hải Hà với quy mô lập quy hoạch trên diện tích khoảng 121.197ha; trong đó diện tích đất tự nhiên là 69.399ha, diện tích mặt biển là 51.798ha.

KKT Cửa khẩu Móng Cái còn là trung tâm kinh tế thương mại cửa khẩu, công nghiệp và cảng biển, logistics, dịch vụ tổng hợp của tỉnh Quảng Ninh và Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Đồng thời là khu du lịch quốc gia có tính chất du lịch biển đảo, thương mại cửa khẩu; đô thị biển hiện đại và bền vững; khu vực có vị trí đặc biệt về chiến lược, quan trọng về quốc phòng, an ninh. Đến năm 2030, KKT Cửa khẩu Móng Cái có dân số khoảng 320.000 người, nhu cầu đất xây dựng khoảng 15.500-16.000ha; đến năm 2040, dân số khoảng 460.000-470.000 người, nhu cầu đất xây dựng khoảng 25.400-26.000ha.

Để quản lý, thực hiện hiệu quả quy hoạch, thành phố tích cực phối hợp với các sở, ngành hoàn thiện 8 quy hoạch chi tiết, quy hoạch phân khu chức năng. Đến nay thành phố đã cơ bản hoàn thành các phân khu chức năng theo quy hoạch chung của KKT Cửa khẩu Móng Cái đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; 3 phân khu (A1, A2, C1.1) đã trình UBND tỉnh thông qua, đang hoàn thiện đồ án để báo cáo Thường trực Tỉnh ủy, làm cơ sở hoàn thiện hồ sơ quy hoạch trình UBND tỉnh phê duyệt; phân khu A4.1 đang trình xin ý kiến các sở, ngành làm cơ sở hoàn thiện đồ án theo quy định.

Để nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác quản lý quy hoạch, đất đai, xây dựng, giải phóng mặt bằng, ngày 16/12/2021, BTV Thành ủy Móng Cái đã ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU "Tăng cường công tác lãnh đạo về quy hoạch, đất đai, xây dựng và giải phóng mặt bằng trên địa bàn thành phố đến năm 2025", với mục tiêu nhằm tạo chuyển biến căn bản trong nhận thức và hành động của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội, các doanh nghiệp và nhân dân về vai trò và trách nhiệm trong tuân thủ quy hoạch quản lý, sử dụng hiệu quả đất đai, xây dựng. Để Nghị quyết số 06-NQ/TU sớm đi vào cuộc sống,  BTV Thành ủy Móng Cái tiếp tục ban hành Chỉ thị số 08-CT/TU (ngày 2/2/2022) "Về việc tập trung lãnh đạo giải quyết dứt điểm các tồn tại về đất đai trên địa bàn".

Thành phố xác định việc lập quy hoạch phải đi trước, trên nguyên tắc kết hợp hài hòa giữa cái mới với tôn trọng lịch sử - giữ tối đa khu dân cư hiện hữu, hạn chế tới mức thấp nhất ảnh hưởng tới đời sống của người dân và người dân phải được hưởng thụ những hạ tầng kỹ thuật hiện đại.

Song song với lập các quy hoạch phân khu của KKT Cửa khẩu Móng Cái, thành phố lập, điều chỉnh các quy hoạch chi tiết các dự án động lực, nhằm sớm thúc đẩy thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, như: Quy hoạch chung xã Hải Đông, xã Hải Tiến, đến nay đã lập xong phương án quy hoạch chi tiết, đang lập tờ trình xin ý kiến các sở, ngành liên quan; quy hoạch chung xã Quảng Nghĩa, xã Bắc Sơn, xã Hải Sơn, đang lập phương án quy hoạch chi tiết; quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 một số điểm dân cư xã Hải Sơn, xã Bắc Sơn, đã lập xong quy hoạch chi tiết; quy hoạch các trụ sở công an xã trên địa bàn thành phố.

Một số quy hoạch khác như: Quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 nghĩa trang trên đảo Vĩnh Thực; quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 chỉnh trang khu dân cư hai bên QL18 trên địa bàn các xã Hải Đông, Hải Tiến; quy hoạch một số điểm đất ở để giải quyết kiến nghị của nhân dân trên địa bàn thành phố. Công tác lập, phê duyệt, quản lý quy hoạch thực hiện đúng quy định của pháp luật, công bố công khai quy hoạch, cắm mốc giới quản lý theo đồ án quy hoạch được duyệt; tăng cường công tác kiểm tra xử lý các trường hợp xây dựng không tuân thủ theo đúng quy hoạch được duyệt.

Lập quy hoạch chi tiết, ưu tiên lập các quy hoạch phân khu thuộc KKT Cửa khẩu Móng Cái làm cơ sở triển khai các quy hoạch chi tiết các dự án phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố trong tương lai gần.