Ngày 27/2/1955, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư gửi Hội nghị cán bộ y tế toàn quốc. Trong thư, Bác căn dặn “…Người bệnh phó thác tính mệnh của họ nơi các cô, các chú. Chính phủ phó thác cho các cô, các chú việc chữa bệnh tật và giữ sức khỏe của đồng bào. Đó là một nhiệm vụ rất vẻ vang. Vì vậy, cán bộ cần phải thương yêu, săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn. Lương y phải như từ mẫu - câu nói ấy rất đúng…”. Từ đó, ngày 27/2 đã trở thành Ngày Thầy thuốc Việt Nam, là dịp để cán bộ, nhân viên ngành Y tế ghi nhớ và thực hiện lời Bác dạy, để nhân dân ta thể hiện sự tôn trọng, tôn vinh và cảm ơn các thế hệ thầy thuốc.

Thực hiện lời dạy của Bác, bảy thập kỷ qua, Đảng, Nhà nước và tỉnh Quảng Ninh luôn quan tâm, chăm lo phát triển sự nghiệp y tế; ưu tiên dành nhiều nguồn lực để đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế đồng bộ, hiện đại nhằm đáp ứng tốt nhu cầu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trên địa bàn. Chú trọng việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ y, bác sĩ lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng.

Cùng với ngành Y tế cả nước, trong những năm qua, TP Móng Cái luôn dành sự quan tâm đầu tư và tập trung lãnh đạo, chỉ đạo ngành y tế Thành phố không ngừng nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe cho nhân dân cả về thể chất và tinh thần; củng cố và hoàn thiện hệ thống y tế theo hướng công bằng, hiệu quả, phát triển bền vững, để mọi người dân được cung cấp các dịch vụ y tế cơ bản, có điều kiện tiếp cận, sử dụng các dịch vụ y tế có chất lượng và hướng tới dịch vụ chất lượng cao, quan tâm đến các địa bàn vùng sâu, vùng xa, hải đảo...

Đặc biệt, Thành phố đã ưu tiên nhiều nguồn lực từ ngân sách chi cho sự nghiệp y tế, nhất là việc đầu tư cải tạo, nâng cấp, hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở hiện đại, đồng bộ, đồng đều; nâng cao hệ thống y tế dự phòng, y tế điều trị; sắp xếp hệ thống y tế theo hướng tinh gọn, hiệu quả, gắn với nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, y bác sĩ; thực hiện cơ chế chính sách của tỉnh để thu hút bác sĩ làm việc trong các cơ sở y tế trên địa bàn Thành phố. Thành phố cũng triển khai đồng bộ các chương trình mục tiêu y tế, dân số kế hoạch hóa gia đình và thực hiện lộ trình BHYT toàn dân.

Cách đây 70 năm, Trung tâm Y tế Móng Cái hiện nay tiền thân là Bệnh viện thị xã Móng Cái được tiếp quản ngày 02/8/1954 sau khi Pháp rút lui đem hết y, dụng cụ vào miền Nam, chỉ bàn giao nhà, có 30 giường bệnh và chỉ có 1 máy X-quang nửa sống, 1 kho thuốc chống bệnh giang mai và 18 nhân viên y tế. Hầu hết số nhân viên này mới được tuyển, không qua trường lớp nào, được đào tạo bằng hình thức kèm cặp, cầm tay chỉ việc, một số nhân viên có trình độ, tay nghề khá và thiết bị y tế bị chuyển vào Nam. Pháp bàn giao trại Phong ở Lục Phủ, lúc này còn 3 bệnh nhân tàn phế, thời kỳ này trang thiết bị y tế còn thô sơ, thiếu thốn, nhân lực y tế mỏng. Mạng lưới y tế xã chưa có. 

Ngay từ những ngày đầu thành lập, trong hoàn cảnh chiến tranh, phải sơ tán, điều kiện giao thông đi lại vô cùng khó khăn nhưng Ngành Y tế Móng Cái vẫn đảm bảo duy trì các mặt hoạt động khám chữa bệnh, phục vụ sản xuất, chiến đấu, đẩy mạnh công tác vệ sinh phòng bệnh, đào tạo cán bộ, phát triển mạng lưới y tế. Những khó khăn vất vả, những gian nan nguy hiểm đã không làm sờn lòng các chiến sĩ áo trắng, những chiến sĩ vừa đánh giặc ốm, vừa đánh giặc ngoại xâm, những người luôn có mặt bên những chiến hào, bám trận địa để cứu chữa thương bệnh binh. 

Các thế hệ thầy thuốc, y, bác sĩ cả quân y và dân y đã đoàn kết một lòng phấn đấu vượt qua muôn vàn khó khăn gian khổ; kiên cường dũng cảm xuất hiện trên khắp các chiến trường, bằng tinh thần lao động hăng say và tấm lòng yêu thương người bệnh, hết lòng hết sức phục vụ cho sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ của bộ đội và nhân dân, nhiều người đã để lại tính mạng và xương máu của mình cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. 

Trong số đó có một bác sĩ luôn mang trong mình lý tưởng trong sáng và cao cả vì nhân dân, là một biểu tượng của tinh thần cống hiến, tư duy sáng tạo và tinh thần vượt lên mọi nghịch cảnh - đó là Anh hùng lao động, Thầy thuốc nhân dân Nguyễn Ngọc Hàm. Năm 1961, sau khi tốt nghiệp Đại học Y Dược Hà Nội, là một trong sáu sinh viên xuất sắc nhất của khoá được phân công về Bệnh viện Móng Cái. Tiếp nhận công việc ở nơi địa đầu tổ quốc với chỉ một vài trang thiết bị y tế sơ sài, cơ sở vật chất hầu như không có gì. Trong gần 20 năm gắn bó với Móng Cái, bằng tài năng phẫu thuật và những sáng kiến trong công tác khám chữa bệnh, khả năng thích ứng nhanh với hoàn cảnh, Bác sĩ Hàm đã đi khắp 7 Thành phố miền Đông của tỉnh, đến những vùng sâu, vùng xa kịp thời xử lý những ca cấp cứu hiểm nghèo nhất. Hình ảnh ông trở nên vô cùng thân thuộc với các đồng bào dân tộc nơi đây. Ông đã trở thành ân nhân của nhiều gia đình. Dù ở cương vị nào ông vẫn luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho y tế Móng Cái. Với những đóng góp của mình, Bác sĩ Hàm đã trở thành tấm gương sáng cho các thế hệ y, bác sĩ Móng Cái học tập và noi theo. Nhờ đó, trong hoàn cảnh đất nước vừa có chiến tranh, vừa có hoà bình, ngành Y tế Móng Cái không những giữ vững mà còn phát triển mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực.

Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, từ thời kháng chiến gian khổ đến giai đoạn xây dựng và đổi mới đất nước; cùng với quá trình hình thành và phát triển của TP Móng Cái, ngành y tế Thành phố đã và đang xây dựng mạng lưới cơ sở y tế, đội ngũ y bác sĩ, cán bộ y tế ngày một lớn mạnh, phát triển cả công lập và ngoài công lập; nâng cao chất lượng mọi mặt và có những bước tiến đáng kể. Hiện, Thành phố có 17 cơ sở khám, chữa bệnh công lập từ Thành phố đến tuyến xã; trên 100 cơ sở hành nghề y, dược tư nhân. Đa số các đơn vị y tế được đầu tư xây mới, cải tạo, sửa chữa nâng cấp, đầu tư trang thiết bị y tế, vì vậy công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân ngày càng được nâng cao; các cơ sở Y tế công lập và dân lập trên địa bàn đã được đầu tư, xây mới với nhiều cơ sở vật chất, trang sắm trang thiết bị, máy móc hiện đại phục vụ cho công tác khám, chữa bệnh; đáp ứng niềm mong đợi, kỳ vọng của nhân dân. 

Toàn ngành Y tế Thành phố Móng Cái hiện có 528 nhân lực y tế đang hoạt động tại các cơ sở công lập, dân lập và lực lượng quân y; trong đó có 3 thầy thuốc ưu tú, 2 bác sĩ chuyên khoa 2, 36 Thạc sĩ và bác sĩ CK1, 77 bác sĩ đa khoa và định hướng, 183 điều dưỡng và Y sĩ, 33 kỹ thuật viên và hộ sinh, 160 dược sĩ, 34 cán bộ khác làm công tác Dân số KHHGĐ và nhiệm vụ khác. Đội ngũ cán bộ y tế được đào tạo, bổ sung; nâng cao chất lượng nhân lực y tế vững vàng về chính trị, chuyên môn, gương mẫu về đạo đức, không ngừng đổi mới tác phong làm việc theo hướng chuyên nghiệp, lấy người bệnh làm trung tâm.... Từ năm 2020 đến nay, Thành phố đã thu hút được 21 bác sĩ, trong đó có 6 bác sĩ thu hút theo Nghị quyết 28 của HĐND tỉnh về làm việc tại Trung tâm Y tế Thành phố, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. 

Qua 70 năm xây dựng và phát triển, Ngành y tế Thành phố đã có những bước phát triển toàn diện, gặt hái được nhiều thành công nổi bật như Phổ cập tiêm chủng, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, phát triển mạng lưới y tế cơ sở, …; nhiều dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đã được kiểm soát hoặc loại trừ. Các biện pháp ứng phó kịp thời với dịch SARS (năm 2003), cúm gia cầm (năm 2005 đến 2010), đặc biệt là đại dịch COVID-19 (năm 2020 đến năm 2022). Từ việc phát triển cơ sở hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực, đến ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ hiện đại và hợp tác quốc tế vào phát triển y tế cơ sở và y tế chuyên sâu, cung cấp cho người dân các dịch vụ kỹ thuật cao ngay tại địa phương; thực hiện có hiệu quả chủ trương của Đảng và Nhà nước về đảm bảo công bằng trong khám chữa bệnh, triển khai tốt công tác liên kết với các đơn vị vị Y tế tỉnh khám chữa bệnh lưu động tới các địa bàn vùng núi, hải đảo nhằm tăng cường đưa các dịch vụ y tế có chất lượng đến đồng bào vùng xa, hải đảo.... tất cả đều hướng đến mục tiêu cao nhất là nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân.

Đồng chí Triệu Thị Thanh Thúy, Phó Trưởng Phòng Y tế Thành phố, cho biết: “Với phương châm “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, ngành Y tế Móng Cái luôn coi công tác y tế dự phòng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Vì vậy, Ngành đã tập trung nhân lực, đầu tư cho hệ thống y tế dự phòng từ tuyến Thành phố đến cơ sở, đảm bảo hiệu quả hoạt động phòng chống dịch bệnh, kiểm soát bệnh tật. Đẩy mạnh và ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong cảnh báo dịch bệnh cũng như quản lý, theo dõi và giám sát dịch bệnh;... Do vậy, mà nhiều năm liên trên địa bàn Thành phố không có vụ dịch lớn xẩy ra, các vụ dịch nhỏ đều được khống chế và dập tắt kịp thời; đặc biệt là những thành quả rất đáng trân trọng trong cuộc chiến chống Covid-19 thời gian vừa qua. Bên cạnh đó, các Chương trình mục tiêu Y tế như tiêm chủng mở rộng; dân số -KHHGĐ; phòng, chống HIV/AIDS; An toàn vệ sinh thực phẩm ... được triển khai đúng tiến độ và đạt hiệu quả. Đến hết năm 2024 toàn Thành phố đã có 100% số xã, phường được công nhận đạt Bộ tiêu chí Quốc gia về y tế xã (vượt chỉ tiêu đề ra là 90%), hoàn thành Bộ Tiêu chí quốc gia về y tế xã sớm hơn 02 năm so với lộ trình chung của toàn quốc”.

Với phương châm “lấy người bệnh làm trung tâm”, ngành Y tế TP Móng Cái đã ứng dụng thành công nhiều kỹ thuật y học tiên tiến, nâng cao sự hài lòng của bệnh nhân. Đặc biệt, công tác chăm sóc sức khỏe cho các nhóm đối tượng ưu tiên như người cao tuổi, bà mẹ, trẻ em và đồng bào dân tộc thiểu số đã được chú trọng.

Là đơn vị y tế trực tiếp khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, Trung tâm Y tế Thành phố đã đựơc quan tâm nâng cấp xây dựng về cơ sở vật chất, trang thiết bị, máy móc phục vụ cho công tác khám, chữa bệnh; trong đó có một số trang thiết bị công nghệ cao như: Hệ thống Real-time PCR tự động, hệ thống phẫu thuật nội soi tiên tiến, hệ thống CT-Scannee 32 dãy, hệ thống cộng hưởng từ 0,4T, máy đo độ loãng xương, hệ thống nội soi tiêu hóa Olympus-Evis ExeraIII CV 190... giúp cho việc chẩn đoán, chăm sóc, điều trị cho người bệnh được tốt hơn. 

Đồng chí Đoàn Ngọc Thủy, Giám đốc Trung tâm Y tế Thành phố, cho biết: Hiện nay, Trung tâm Y tế Móng Cái tiếp tục triển khai giải pháp sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao dùng chung, kết hợp với hoạt động chỉ đạo tuyến và hỗ trợ chuyên môn giữa các bệnh viện tuyến tỉnh. Đơn vị duy trì và đảm bảo các điều kiện để phục vụ tốt công tác khám chữa bệnh cho nhân dân trên địa bàn, với sự cố vấn, hỗ trợ, đào tạo chuyên môn từ các chuyên gia đầu ngành tuyến tỉnh, tuyến trung ương. Trung tâm tiếp tục triển khai thực hiện các kỹ thuật cao, chuyên sâu đáp ứng nhu cầu điều trị của người dân như phẫu thuật nội soi cắt tử cung, phẫu thuật u tuyến giáp, phẫu thuật cấp cứu chấn thương sọ não, phẫu thuật thay khớp háng, phẫu thuật cắt Amydal, nội soi can thiệp, phẫu thuật Phaco…. được triển khai và thực hiện một cách bài bản. Trung tâm đã xây dựng và bổ sung hoàn thiện 100% các hướng dẫn điều trị và quy trình kỹ thuật đối với các bệnh thường gặp tại Trung tâm Y tế.

Từ năm 2020 đến nay, tổng số lượt khám bệnh tại các cơ sở Y tế trên địa bàn Thành phố đạt 779.497 lượt lượt người (tăng 171.578 lượt người so với giai đoạn 2015-2020). Điều trị nội trú đạt 67642 lượt người (tăng 4.163 lượt so với giai đoạn 2015-2020). Toàn Thành phố đạt: 30 giường bệnh/1 vạn dân; 11,2 bác sĩ/1 vạn dân; 6,5 dược sĩ đại học/1 vạn dân; 12 điều dưỡng/1 vạn dân. Tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 98%. Tỷ lệ người dân được quản lý sức khỏe đạt 100%.

Cùng với đó là hệ thống y tế cộng đồng không ngừng được củng cố và kiện toàn, với những chương trình chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người cao tuổi, trẻ em và những đối tượng yếu thế. Các trạm y tế xã, phường trở thành điểm tựa y tế ban đầu cho người dân, mang lại những dịch vụ chăm sóc sức khỏe thiết thực. Các chương trình tiêm chủng mở rộng, phòng chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em được đẩy mạnh. 

Song song với phát triển hệ thống y tế công lập, Móng Cái đã khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi phát triển hệ thống y tế tư nhân trên địa bàn, góp phần giảm tải cho các cơ sở y tế nhà nước, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các cơ sở y tế công lập và tư nhân trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho nhân dân. Các đơn vị y tế tư nhân trên địa bàn Thành phố phát triển cả về số lượng và chất lượng; không ngừng mở rộng quy mô, đầu tư trang thiết bị hiện đại, nâng cao chuyên môn, giúp người dân trên địa bàn Thành phố có thêm nhiều lựa chọn về dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Hiện trên địa bàn Thành phố có 112 cơ sở hành nghề y, dược tư nhân, cơ sở kinh doanh thực phẩm chức năng. Trong năm, các cơ sở khám chữa bệnh tư nhân trên địa bàn đã khám và điều trị cho hơn 40.000 lượt bệnh nhân chiếm gần 25% tổng số lượt khám chữa bệnh trên toàn Thành phố.

Thời gian qua, ngành Y tế Thành phố đã đẩy mạnh công tác đối ngoại, tăng cường hợp tác quốc tế với nước bạn Trung Quốc trong giao lưu hợp tác về phòng, chống HIV/AIDS, ATTP, Y tế trị liệu, nhất là trong phòng chống dịch bệnh qua biên giới giữa ngành y tế thành phố Móng Cái (Việt Nam) và ngành y tế thành phố Đông Hưng (Trung Quốc). Qua đó, ngành Y tế Thành phố có cơ hội học tập, cập nhật kiến thức mới, thúc đẩy phát triển lĩnh vực y tế chuyên sâu, nâng tầm chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Đặc biệt, ngay từ khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện, Thành phố đã chủ động xây dựng phương án hợp tác và thường xuyên tổ chức hội đàm với Chính quyền nhân dân, các ngành khối cửa khẩu thành phố Đông Hưng (Trung Quốc); tặng vật tư y tế, hoá chất, Test nhanh kháng nguyên… phục vụ phòng chống dịch COVID-19, đảm bảo “vùng xanh an toàn”.

Đằng sau những thành công chung ấy, luôn có sự góp sức không nhỏ của đội ngũ thầy thuốc, cán bộ, công chức, viên chức ngành Y tế toàn Thành phố, luôn tiên phong trên tuyến đầu, đối mặt với những dịch bệnh nguy hiểm, thiên tai. Nhiều bác sĩ đã được nhà nước vinh danh phong tặng Thầy thuốc nhân dân. Đó là những tấm gương sáng về sự nỗ lực, hy sinh, hoàn thiện về chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp để giúp người dân gìn giữ, nâng cao sức khỏe. Tuy mỗi người đảm đương những vai trò, nhiệm vụ khác nhau nhưng ở họ đều có chung lòng say mê, tâm huyết, tận tâm với nghề vì sức khỏe của Nhân dân và sự an toàn xã hội. 

Đặc biệt, trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 đầy cam go và vô vàn thách thức được đánh giá chưa từng có tiền lệ trong lịch sử y tế Việt Nam, tinh thần “lương y như từ mẫu” sự hy sinh và cống hiến của các chiến sĩ áo trắng càng được thể hiện rõ nét hơn bao giờ hết, khi đội ngũ cán bộ, nhân viên ngành Y tế sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân, dồn sức bảo vệ sức khỏe cộng đồng, hết lòng vì người bệnh, luôn nỗ lực để xứng đáng với sự kỳ vọng và sự tin tưởng của nhân dân, là biểu tượng của sự kiên cường và trách nhiệm với cộng đồng.

Với những thành tích đã đạt được trong suốt cả chặng đường vừa qua, Ngành Y tế Thành phố đã vinh dự được Đảng, Nhà nước ghi nhận và trao tặng nhiều phần thưởng cho nhiều tập thể, cá nhân. Trong đó, năm 2011 Trung tâm Y tế Thành phố vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; Năm 2016, được Chủ tịch Nước CHXHCN Việt Nam tặng thưởng Huân chương lao động hạng 3… Đó là những phần thưởng cao quý nhất dành cho những người thầy thuốc đang ngày đêm cống hiến vì sức khỏe nhân dân.

Năm 2025 - đánh dấu 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 – 27/2/2025), đây là một chặng đường dài đầy tự hào của ngành Y tế nước nhà. Tự hào về những truyền thống vẻ vang của ngành Y tế, ý thức sâu sắc về trách nhiệm và nhiệm vụ lớn lao mà Bác Hồ đã dạy, Đảng và nhân dân giao phó; cán bộ, công chức, viên chức, người lao động toàn ngành Y tế Thành phố Móng Cái quyết tâm vươn mình bứt phá mạnh mẽ vì sự phát triển toàn diện; đoàn kết, năng động, sáng tạo, thi đua hoàn thành tốt các chỉ tiêu kế hoạch và nhiệm vụ được giao; thực hiện tốt Quy tắc ứng xử của cán bộ y tế, coi đây là việc làm thường xuyên và trọng tâm; không ngừng phấn đấu rèn đức, luyện tài với phương châm: Y đức phải sáng - Y lý phải sâu - Y thuật phải sắc để xứng với tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Lương y phải như từ mẫu”; đưa sự nghiệp Y tế phát triển bền vững theo hướng ngày càng hiện đại, tiên tiến và đầy tính nhân văn ưu việt, góp phần xây dựng con người Móng Cái phát triển toàn diện, nâng cao chỉ số hạnh phúc cho người dân./.