Với hệ thống các di tích lịch sử văn hoá phong phú và đa dạng, nhiều công trình di tích có giá trị về kiến trúc nghệ thuật, văn hoá lịch sử và khảo cổ. Hiện nay trên địa bàn Thành phố có 59 di tích lịch sử văn hoá, danh lam thắng cảnh đã được kiểm kê và đưa vào danh mục quản lý của tỉnh Quảng Ninh, trong đó có 04 di tích xếp hạng cấp quốc gia; 9 di tích lịch sử văn hoá được xếp hạng cấp Tỉnh…từ lâu đã là những địa danh nổi tiếng, thu hút du khách đến thăm quan; cùng nhiều loại hình di sản văn hóa phi vật thể như lễ hội truyền thống, nghệ thuật trình diễn dân gian...mang đậm dấu ấn văn hóa của địa phương đã được tôn vinh cấp Quốc gia như: Di sản văn hóa phi vật thể Hát nhà tơ, hát múa cửa đình, lễ hội đình Trà Cổ.
Bên cạnh đó, Móng Cái còn có các điểm đến du lịch độc đáo: Điểm du lịch Sa Vĩ (được nhận giải thưởng du lịch bền vững thành thị Asean năm 2020); cầu Ka Long (cây cầu duy nhất ở Việt Nam được ghép bằng những phiến đá tự nhiên, nguyên khối, hoàn toàn không sử dụng bê tông, cốt thép, là biểu tượng tình hữu nghị Việt – Trung); sân Golf Vĩnh Thuận đạt tiêu chuẩn quốc tế, đây là sân Golf nằm sát biên giới, sát biển đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam; hải Đăng Vĩnh Thực...Đó là những điểm đến du lịch vô cùng hấp dẫn, đưa du khách từ ngạc nhiên này tới ngạc nhiên khác.
Sở hữu những thắng cảnh thiên nhiên đẹp như: Bãi biển Trà Cổ, với bãi cát mịn, dài 17km từ Núi Ngọc đến tận địa đầu Sa Vĩ - vẫn giữ nét hoang sơ được coi là độc nhất vô nhị trong hệ thống biển đảo Việt Nam. Hệ sinh thái biển đa dạng cùng tiềm năng du lịch biển đảo hấp dẫn được nối tiếp với các điểm đến: Bãi biển Đá Đen (Bình Ngọc) hoang sơ, thơ mộng, bãi tắm đầu Đông, bến Hèn mây in bóng nước của vùng hải đảo Vĩnh Thực - Vĩnh Trung trù phú...
Bên cạnh hệ thống du lịch biển đảo, Móng Cái còn có hệ thống rừng ngập mặn, cùng hệ thống rừng phòng hộ đầu nguồn, các hồ, đập, núi có cảnh quan rất đẹp như: Núi Pa Nai, thác 72 gian, hồ Tràng Vinh, hồ Quất Đông, Đoan Tĩnh, Phình Hồ….thích hợp cho loại hình du lịch sinh thái, vui chơi, picnic nhất là giới trẻ ưa khám phá.
Với gần 500 cơ sở lưu trú, nhà hàng, điểm mua sắm, vui chơi giải trí gắn với thư giãn độc đáo, hấp dẫn…Thành phố Móng Cái còn có phố đi bộ, khu ẩm thực, trung tâm mua sắm, trung tâm thương mại, chợ phong phú; du khách quốc tế qua cửa khẩu Quốc tế Bắc Luân có thể tiếp tục hành trình du lịch đến tham quan các tỉnh nội địa của Việt Nam hay sang Trung Quốc đều rất nhanh chóng, thuận tiện về thủ tục xuất nhập cảnh hay tự mình trải nghiệm với xe du lịch tự lái. Đây chính là yếu tố then chốt thúc đẩy dịch vụ lữ hành biên giới Móng Cái phát triển, các đơn vị lữ hành luôn sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu của du khách.
Với tiềm năng, thế mạnh du lịch, Móng Cái với thiên thời, địa lợi, nhân hòa sẽ là điểm đến du lịch “An toàn - Thân thiện - Hấp dẫn” du khách.
CỤM THÔNG TIN CỔ ĐỘNG BIÊN GIỚI SA VĨ
Cụm thông tin cổ động biên giới Sa Vĩ - Nơi đặt nét bút đầu tiên vẽ nên bản đồ hình chữ “S” của Việt Nam, là công trình mang hình biểu trưng Tổ quốc nơi biên giới đất liền có quy mô lớn, kiến trúc văn hóa độc đáo. Năm 2020, công trình vinh dự được nhận giải thưởng sản phẩm du lịch bền vững thành thị ASEAN tại Brunei, năm 2014 được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận là 01 trong 15 điểm du lịch tại thành phố Móng Cái.
Biểu tượng ba ngọn dương Trà Cổ, cột mốc 0Km Tràng Vĩ là những điểm check in không thể bỏ qua mỗi khi du khách đến Sa Vĩ. Đứng ở Sa Vĩ, nhìn ra biển cả mênh mông mới thấy hết được sự thiêng liêng, uy nghi của hai chữ “Tổ quốc” và tâm hồn bay bổng cùng cảm giác tự hào, mạnh mẽ về Tổ quốc Việt Nam.
BÃI BIỂN TRÀ CỔ
Trà Cổ - bãi biển đầu tiên trên bản đồ Việt Nam, dài 17km, cách trung tâm thành phố Móng Cái 8km, trải dài ngút tầm mắt từ mũi Sa Vĩ tới mũi Ngọc, bãi cát trắng mịn màng cùng mặt biển xanh biếc bốn mùa, bên rừng phi lao xanh ngắt, quanh năm rì rào với gió, nổi bật đầy ấn tượng trong không gian mênh mang khoáng đạt của biển trời.
Đến Trà Cổ, thả hồn vào tiếng sóng, tiếng gió, kéo con diều bay cao vút trên bãi biển miên man, nô đùa cùng trái bóng trên bãi cát sạch tinh khôi, đón bình minh nơi cồn Mang, trải nghiệm 1 ngày làm ngư dân, hay ngắm hoàng hôn nơi mũi Ngọc, dạo bộ bên hàng phi lao rì rào xanh ngắt, thưởng thức đặc sản vùng biển... Đó sẽ là một kỳ nghỉ không thể tuyệt hơn bên bạn bè, gia đình của mỗi du khách.
MỘT NGÀY LÀM NGƯ DÂN TRÀ CỔ
“Một ngày làm ngư dân Trà Cổ”sẽ đưa du khách đến với những trải nghiệm thú vị và đáng nhớ nơi địa đầu Tổ quốc. Khi bình minh lên, du khách sẽ được cùng ngư dân kéo lưới, bắt còng, cào vạng. Đêm về, lên thuyền ra khơi câu mực cùng ngư dân. Giữa biển đêm lung linh ánh đèn, nhâm nhi những con mực tươi nguyên vừa tự tay câu được, giữa biển trời khoáng đạt thì thật không gì thú vị bằng.
SÂN GOLF QUỐC TẾ VĨNH THUẬN
Sân Golf đạt tiêu chuẩn quốc tế 18 lỗ và phong cách links 72 gậy với tổng chiều dài đường bóng là 7204 Yards.
Vị trí gần biên giới, sát bờ biển đã tạo cho sân Golf nhiều nét đặc trưng không nơi nào có được: đó là có hướng gió luôn thay đổi, độ khó cao và mang tính thách thức lớn, tạo sự hứng khởi cho các golf thủ chinh phục.
BIỂU TƯỢNG DU LỊCH NGÃ BA TRÀ CỔ - BÌNH NGỌC
Nằm tại ngã ba trên tuyến đường ra khu du lịch Trà Cổ và Bình Ngọc, biểu tượng du lịch ngã ba Trà Cổ - Bình Ngọc là một công trình kiến trúc - điêu khắc bằng đá nguyên khối với nhiều họa tiết nghệ thuật được chạm khắc cầu kỳ mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Năm 2014, tỉnh Quảng Ninh công nhận nơi đây là 1 trong 15 điểm du lịch tại Móng Cái, là điểm dừng chân ấn tượng cho du khách trong hành trình tham quan các cảnh quan du lịch tại Móng Cái.
HẢI ÐĂNG VĨNH THỰC
Đặt trên núi Đầu Tán, hải đăng Vĩnh Thực là ngọn đèn biển quốc tế nằm ở vị trí đầu tiên trong tổng số 92 hải đăng trải dài ven biển, trên các đảo và quần đảo của Tổ quốc. Được đưa vào sử dụng năm 1962, công trình mang phong cách kiến trúc Pháp theo kiểu cổ gồm hai khối riêng biệt nhưng được kết hợp rất hài hoà. Năm 2016 đã được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận là 01 trong 15 điểm du lịch tại thành phố Móng Cái.
Đứng trên hải đăng, phóng tầm mắt ra xa bao quát được cả một vùng biển rộng lớn của Tổ quốc. Cảm giác thiêng liêng của trời - đất - biển - Hải đăng Vĩnh Thực sẽ là trải nghiệm không quên của mỗi du khách đến đây.
BÃI BIỂN ĐẦU ĐÔNG
Bãi biển đầu Đông trên đảo Vĩnh Thực dài 5,5km, được ví như đầu của con rồng, có vẻ đẹp hoang sơ, bãi cát đa sắc màu, trải dài, mịn, thoải. Làn nước trong xanh được bao bọc bởi rừng phi lao xanh ngút ngàn tầm mắt (được ví như miệng rồng), bắt đầu là hòn núi cao (mũi rồng) và các viên sỏi trắng tròn nằm rải rác phía chân núi (được ví như những chiếc răng rồng).
BÃI BIỂN BẾN HÈN
Bãi biển bến Hèn (xã Vĩnh Trung, TP Móng Cái) có chiều dài khoảng 3km với bãi cát rộng lớn, cát trắng pha vàng, mịn, nước biển trong xanh. Bến Hèn còn giữ nguyên được vẻ hoang sơ, trong lành, được bao bọc bởi rừng phi lao xanh cao vút. Những vạt rừng dứa dại, xương rồng và cây muống biển vẫn ra hoa, kết trái khi vào mùa. Nhìn từ trên cao xuống, Bến Hèn như một cung đàn mềm mại ôm trọn lấy xã đảo Vĩnh Trung.
ĐỀN XÃ TẮC
Tọa lạc bên bờ sông biên giới Ka Long, thuộc phường Ka Long, thành phố Móng Cái, đền Xã Tắc mang nét đặc trưng trong sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của người Việt nơi địa đầu của Tổ quốc. Đền Xã Tắc, trước kia gọi là Đàn Miếu Xã Tắc Đại Vương được xây dựng vào cuối thế kỉ XIII đầu thế kỉ XIV thời nhà Trần. Đền thờ Xã Tắc Đại Vương, Cao Sơn Đại Vương và Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng.
Đền Xã Tắc, được coi là “cột mốc văn hóa” trường tồn, khẳng định chủ quyền lãnh thổ quốc gia, ghi dấu ấn lịch sử nơi ông cha ta thời trấn yên bờ cõi và khẳng định nét đặc trưng trong sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của người Việt nơi địa đầu biên cương của Tổ quốc. hiện nay, tại đền Xã Tắc còn lưu giữ được 2 tấm bia đá cổ ghi lại sự kiện trùng tu đền năm 1879 và bài vị đá ghi danh các vị thần được thờ tại đền.
Đền Xã Tắc đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích cấp Quốc gia năm 2020.Lễ hội diễn ra từ ngày 29 tháng Giêng đến mùng 01 tháng Hai (âm lịch) hằng năm.
ĐÌNH TRÀ CỔ
Đình Trà Cổ, gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất Trà Cổ ngày nay, là một trong những ngôi đình cổ có quy mô lớn nhất ở Việt Nam. Đình được xây dựng vào năm 1461 thời Hậu Lê, được xếp hạng cấp Quốc gia năm 1974, và được công nhận là 01 trong 15 điểm du lịch tại thành phố Móng Cái năm 2014. Năm 2018, Bộ Thông tin truyền thông ra Quyết định phát hành bộ tem bưu chính Đình Trà Cổ (Quảng Ninh). Hiện nay, tại đình Trà Cổ còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị như: 03 đỉnh hương đồng, 2 hạc cưỡi đầu rùa bằng gỗ sơn son thiếp vàng, 8 long ngai bằng gỗ của thời Nguyễn, 12 sắc phong chất liệu giấy…
Lễ hội truyền thống đình Trà Cổ được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia năm 2019, hàng năm Lễ hội được tổ chức từ ngày 30 tháng Năm đến ngày 3 tháng Sáu âm lịch gồm nhiều nghi lễ truyền thống. Phần hội có nhiều hoạt động sôi nổi như: Chấm thi “ông Voi”, cờ tướng, kéo co, nhảy bao bố…..
CHÙA NAM THỌ
Chùa Nam Thọ (hay là Linh Khánh Tự), thuộc khu Nam Thọ, phường Trà Cổ, năm 1999 được Bộ Văn hóa Thông tin xếp hạng là di tích nghệ thuật cấp Quốc gia. Theo bài minh trên chuông đồng đúc lại, chùa có từ năm Thiệu Trị thứ 3 (1843), vào năm Cảnh Thịnh thứ 15 triều vua Lê Hiển Tông (1754).
CHÙA XUÂN LAN
Chùa Xuân Lan, thuộc xã Hải Xuân, thành phố Móng Cái, chùa được xây dựng từ thế kỷ XVIII. Vị trí của chùa nằm trên trán con rồng và mắt rồng chính là hồ nước phía trước cửa. Chùa được xây dựng chủ yếu bằng đá tự nhiên, nguyên khối lấy từ núi Tổ chim. Bên cạnh nét độc đáo về kiến trúc, chùa Xuân Lan hiện nay vẫn còn lưu giữ được một hệ thống tượng có hàng trăm năm tuổi mang đậm nét văn hóa thuần Việt.
NHÀ THỜ TRÀ CỔ
Nhà thờ Trà Cổ còn có tên gọi khác là nhà thờ Tràng Lộ. Tên gọi này xuất phát từ địa danh nơi nhà thờ được xây dựng (khu Tràng Lộ, phường Trà Cổ, thành phố Móng Cái). Đây là một trong những công trình kiến trúc tôn giáo của đạo Thiên chúa có quy mô và được mệnh danh là một trong những nhà thờ có kiến trúc đẹp nhất Việt Nam.
Nhà thờ Trà Cổ được xây dựng vào năm 1880. Năm 1995, nhà thờ Trà Cổ đã được nhân dân đóng góp trùng tu tôn tạo lại. Đến năm 2017, để đáp ứng nguyện vọng của các giáo dân, nhà thờ Trà Cổ đã được UBND tỉnh Quảng Ninh đồng ý cho xây dựng lại.
Ngoài nhà thờ Trà Cổ thì còn có giáo xứ Ninh Dương, giáo xứ Xuân Ninh, nhà thờ giáo họ Hải Yên.
VÙNG CAO PHÍA TÂY
Móng Cái không chỉ có Trà Cổ - Sa Vĩ nức tiếng gần xa hay Vĩnh Thực hoang sơ quyến rũ mà còn có một vùng cao phía Tây thành phố với làng bích họa xóm họ Đặng độc đáo, Phình Hồ như viên ngọc lấp lánh giữa miền rừng núi xanh ngắt, núi Pa Nai, hang Dơi, bãi đá kỳ thú, các bản làng dân tộc vùng cao... để du khách, nhất là các bạn trẻ khám phá, trải nghiệm. Năm 2020, nơi đây đã được tỉnh Quảng Ninh phê duyệt đề án phát triển du lịch cộng đồng.
KHU DI TÍCH LỊCH SỬ PÒ HÈN
Khu di tích lịch sử Pò Hèn nổi bật với đài tưởng niệm Pò Hèn sừng sững giữa núi rừng Đông Bắc là nơi ghi lại một khúc tráng ca về lòng yêu nước, tinh thần anh dũng, bất khuất, kiên trung của các chiến sỹ đã hy sinh trong cuộc chiến tranh bảo vệ Biên giới năm 1979. Khu di tích lịch sử Pò Hèn đang được triển khai quy trình lập hồ sơ, đề xuất xếp hạng cấp Quốc gia.
Khu di tích lịch sử Pò Hèn còn là một địa chỉ đỏ để giáo dục truyền thống yêu nước, yêu chuộng hòa bình- hữu nghị nơi biên giới vì sự phát triển của mỗi quốc gia, dân tộc. Hàng năm, vào các dịp Lễ, Tết, ngày kỷ niệm, ngày truyền thống và nhân dịp tổ chức các sự kiện chính trị của địa phương, các hoạt động “Tri ân các anh hùng liệt sỹ” được tổ chức tại đây.
CỬA KHẨU QUỐC TẾ MÓNG CÁI
Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái là một trong những cửa khẩu giao thương biên giới với Trung Quốc được xây dựng đầu tiên của nước ta, được đầu tư xây dựng năm 1991, với tổng diện tích khuôn viên là 9.478m2. Khu cửa khẩu hiện nay gồm các công trình chính: Nhà cửa khẩu Quốc tế Bắc Luân, cầu Bắc Luân, nhà lưu niệm Bác Hồ và cột mốc 1369.
Cột mốc 1369: Là cột mốc đầu tiên được cắm trên biên giới đất liền phân giới, cắm mốc giữa Việt Nam và Trung Quốc
Nhà lưu niệm Bác Hồ được khánh thành vào dịp kỷ niệm 129 năm ngày sinh của Bác (19/5/1890 – 19/5/2019) ghi lại những kỷ niệm về 2 lần Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Móng Cái vào năm 1960 và 1961.
CẦU KA LONG
Cầu Ka Long như một con rồng vắt ngang dòng sông Ka Long, là biểu tượng tình hữu nghị giữa Việt Nam và Trung Quốc. Được xây dựng từ những năm 1950 đến năm 1964 thì hoàn thành, đây là cây cầu duy nhất ở Việt Nam được làm bằng những phiến đá tự nhiên, nguyên khối, ghép cố định, hoàn toàn không sử dụng bê tông, cốt thép. Năm 2014, cầu Ka Long được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận là 01 trong 15 điểm du lịch tại thành phố Móng Cái.
DI TÍCH LỊCH SỬ NƠI THÀNH LẬP CHI BỘ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM ĐẦU TIÊN CỦA THÀNH PHỐ MÓNG CÁI
Di tích lịch sử nơi thành lập Chi bộ Đảng cộng sản Việt Nam đầu tiên của thành phố Móng Cái là công trình khang trang trên khuôn viên số 1, công viên Ka Long, bên cạnh dòng sông Ka Long, thuộc phường Hòa Lạc, thành phố Móng Cái. Công trình được khánh thành đúng dịp kỷ niệm Ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam 3-2-2014. Ngày 10/6/2019, di tích này đã được UBND Tỉnh Quảng Ninh xếp hạng di tích cấp tỉnh.
Điểm du lịch THƯƠNG MẠI
Điểm du lịch thương mại nằm ở khu trung tâm, thuộc phường Trần Phú, thành phố Móng Cái, với hệ thống các Trung tâm thương mại (Vincom, Plaza, Vinh Cơ, ...), các chợ (chợ Trung tâm, chợ 2,3 chợ Togi...) và chợ đêm, phố đi bộ đa dạng ngành hàng đáp ứng mọi nhu cầu của du khách
Nổi bật trong hệ thống trung tâm thương mại là Chợ Trung tâm Móng Cái (hay còn gọi là Chợ 1), với gần 1000 gian hàng kinh doanh, đa dạng các mặt hàng thời trang cho mọi lứa tuổi. Nơi đây là địa điểm hấp dẫn cho các tín đồ mua sắm.
Các tuyến phố đi bộ được tổ chức vào các cuối tuần với các hoạt động văn hóa sôi động.
ẨM THỰC MÓNG CÁI
Móng Cái còn có sự giao thoa giữa ẩm thực vùng Đông Bắc Việt Nam và phong cách Trung Hoa nổi tiếng. Du khách có thể thưởng thức các món nướng đặc biệt ở các phố ẩm thực đêm, hay các món Trung Hoa truyền thống tại các nhà hàng. Móng Cái có 02 khu ẩm thực: Khu ẩm thực Hồng Vận ở phường Ka Long và khu ẩm thực phường Trần Phú là các điểm hội tụ của các tín đồ ăn đêm với đủ các món ẩm thực biển, ẩm thực Trung Hoa, Hàn Quốc....Đến với TP Móng Cái, mời bạn thưởng thức những món hải sản đã trở thành thương hiệu đặc trưng của Trà Cổ như ghẹ, bề bề, tôm, cua, sam…hoặc có thể mua những sản vật của biển về làm quà cho người thân, bạn bè.
SẢN PHẨM OCOP THÀNH PHỐ MÓNG CÁI
Trong những năm gần đây, gắn du lịch với nông nghiệp và phát triển nông thôn, trong đó đặc biệt là các sản phẩm truyền thống của địa phương (OCOP) là một chủ trương nhất quán của các cấp chính quyền và cũng là một xu thế phát triển du lịch hiện nay.
Thành phố Móng Cái hiện có 9 doanh nghiệp, hợp tác xã có các sản phẩm OCOP được cấp sao với 11 sản phẩm OCOP 3 sao, 07 sản phẩm OCOP 4 sao.
CƠ SỞ LƯU TRÚ - CÔNG TY LỮ HÀNH
Móng Cái có hệ thống đầy đủ các cơ sở dịch vụ du lịch bao gồm khách sạn, nhà nghỉ...; nhà hàng đạt chuẩn phục vụ khách du lịch và doanh nghiệp lữ hành. Các doanh nghiệp, cá nhân đã đầu tư cơ sở dịch vụ du lịch khang trang, đạt tiêu chuẩn cao để phục vụ du khách.
Hiện nay thành phố Móng Cái có gần 300 cơ sở lưu trú với gần 30 khách sạn đạt tiêu chuẩn 1-5 sao. Đặc biệt là 03 khách sạn đạt tiêu chuẩn quốc tế 5 sao là Lợi Lai, Hồng Vận và Majestic Móng Cái.
Móng Cái có hơn 30 đơn vị lữ hành quốc tế, nòng cốt là các doanh nghiệp thuộc CLB Lữ hành 5328, luôn sẵn sàng phục vụ chu đáo làm du khách hài lòng.
Đặc biệt, ngày 1/9/2022, tuyến đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái đã được khánh thành và chính thức đưa vào khai thác. Vì vậy, lượng khách tới với Móng Cái cũng sẽ tăng cao. Được biết, đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái thông xe đã rút ngắn thời gian di chuyển Hà Nội đến TP Móng Cái chỉ còn 3 tiếng thay vì khoảng 6 tiếng như trước đây. Điều này cũng thu hút nhiều du khách lựa chọn Móng Cái là điểm đến.
Hãy đến và khám phá những điểm đến hấp dẫn nơi TP vùng biên Móng Cái! Bạn sẽ thêm yêu và tự hào về nơi đặt nét bút đầu tiên vẽ nên bản đồ đất nước Việt Nam!
(Bài có sử dụng ảnh và tư liệu của Phòng Văn hóa - Thông tin TP cung cấp)