Trong hành trình tìm về với những nét văn hóa tâm linh nơi địa đầu Tổ Quốc để cùng khám phá những nét đặc sắc khác biệt riêng có của du lịch TP Móng Cái du khách không nên bỏ lỡ cơ hội đến thăm quan, vãn cảnh và tham dự Lễ hội đền Thánh Mẫu tại phường Trà Cổ - một nét đẹp truyền thống trong tín ngưỡng thờ Mẫu thuần Việt của Việt Nam.
Đền Thiên Hậu Thánh Mẫu đã được công nhận là di tích văn hóa cấp Tỉnh nằm ở khu Đông Thịnh, phường Trà Cổ, Thành phố Móng Cái (Đền tọa lạc cách trung tâm Thành phố Móng Cái khoảng 9 km). Là ngôi đền cổ thờ bà Thiên Hậu Thánh Mẫu và tứ mẫu, đền rất linh thiêng được nhân dân và đông đảo du khách đến chiêm bái. Trong khuôn viên đền có thờ Mẫu thiên mẫu trước ao cá thiêng của Đền. Đền là nơi lưu giữ những dấu tích xưa với cây chay cổ thụ khoảng 700 năm tuổi, cạnh đền có giếng tiên chưa bao giờ cạn. Theo các cụ cao niên trong làng kể lại từ xưa đến nay nhân dân trong làng thường đến giếng tiên lấy nước về dùng để pha trà bởi nước trong mát và ngọt.
Lễ hội chính của đền Thánh Mẫu vào ngày 23/3 âm lịch hàng năm tương truyền đây là ngày sinh của bà Thiên Hậu Thánh Mẫu, thường bắt đầu và kéo dài trong 3 ngày. Vào ngày chính hội sáng 23/3 âm lịch, địa phương thường tổ chức lễ rước kiệu Thánh Mẫu xuất du quanh làng sau đó Mẫu sẽ về trời và phù hộ cho Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, nhân dân mạnh khỏe, mùa màng tươi tốt, tôm cá đầy thuyền. Lễ rước kiệu Thánh Mẫu diễn ra trang trọng và uy nghiêm. Vào những ngày diễn ra lễ hội, những người con của quê hương Trà Cổ từ khắp mọi miền và du khách thập phương đến tham dự đều thành kính sửa soạn mâm lễ vật dâng lên Thiên Hậu Thánh Mẫu; đồng thời tổ chức nhiều hoạt động văn nghệ và lễ múa dâng hoa thập cúng đặc sắc mang đậm nét văn hóa của người dân Việt nơi miền biển.
Năm nay lễ hội đền Thánh Mẫu phường Trà Cổ diễn ra trong 4 ngày, từ 13 h ngày 17/4 đến 13h ngày 20/4/2025 với phần lễ và phần hội. Theo đó sẽ có Lễ rước cỗ, tế cỗ của nhân dân và cán bộ Khu Đông Thịnh, Lễ dâng hương của các đoàn Tăng ni, phật tử và nhân dân trong và ngoài địa bàn phường; Lễ dâng thập cúng; Lễ chuyển tượng. Phần hội gồm Chương trình nghệ thuật chào mừng Lễ hội và các trò chơi dân thi kéo co, thi đan lưới, bịt mắt đánh trống; Lễ khai mạc Lễ hội Đền Thánh Mẫu; Lễ rước Mẫu xuất du; Lễ An vị và bế mạc lễ hội. Đây sẽ là một lễ hội đáng nhớ với nhiều trải nghiệm khó quên đối với nhân dân và du khách thập phương. Lễ hội cũng là một trong chuỗi các hoạt động chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) và Quốc tế lao động 1/5.
Được biết, TP Móng Cái có một di tích xếp hạng Quốc gia đặc biệt, 4 di tích xếp hạng cấp Quốc gia, 12 di tích lịch sử cấp tỉnh trong tổng số 59 di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh tại Móng Cái. Ngoài ra, Móng Cái còn có 40 di sản văn hóa phi vật thể được kiểm kê, phân loại, trong đó có 3 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: Lễ hội truyền thống đình Trà Cổ; Hát nhà tơ - hát múa cửa đình; Lễ hội truyền thống đình Vạn Ninh. Đây là những “Cột mốc văn hóa” trường tồn, góp phần khẳng định chủ quyền lãnh thổ Quốc gia với những nét đặc sắc văn hóa Việt có giá trị góp phần tạo ra các sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn du khách đến với vùng đất giàu tiềm năng du lịch nơi địa đầu Tổ Quốc./.