Thực hiện chỉ thị số 06/2024/CT-CA ngày 12/12/2024 của Chánh án Toà án nhân dân Tối cao về yêu cầu triển khai thực hiện nhiệm vụ công tác ngành TAND năm 2025 với phương châm: “Đoàn kết, trách nhiệm, kỷ cương, liêm chính, đổi mới, vượt khó, hiệu quả”,  Nghị quyết số 15-NQ/BCSĐ Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh ngày 15/01/2025 về lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ công tác trọng tâm năm 2025; Toà án nhân dân thành phố Móng Cái tiếp tục đẩy mạnh thực hiện việc chuyển đổi số trong hoạt động của đơn vị và xác định đây là khâu đột phá của năm 2025 và những năm tiếp theo nhằm chuẩn bị điều kiện tốt nhất cho xây dựng, triển khai Tòa án điện tử.

Đơn cử mới đây nhất ngày 21/3, tại trụ sở Tòa án nhân dân TP Móng Cái, Tòa án nhân dân TP Móng Cái phối hợp Viện Kiểm sát nhân dân TP đã đưa ra xét xử công khai sơ thẩm 2 vụ án hình sự bằng hình thức trực tuyến đối với 2 bị cáo Phạm Đức Tùng và Đỗ Mạnh Linh đều bị Viện kiểm sát nhân dân TP Móng Cái truy tố về tội: “Tàng trữ trái phép chất ma túy”. Phiên tòa xét xử được kết nối trực tuyến tại 2 điểm cầu đó là điểm cầu trung tâm tại hội trường xét xử Tòa án nhân dân TP Móng Cái và điểm cầu thành phần. Đây là phiên tòa xét xử trực tuyến nằm trong chương trình chuyển đổi số, thực hiện xét xử trực tuyến. Tại phiên tòa xét xử trực tuyến, Hội đồng xét xử đã triển khai đầy đủ các thủ tục của phiên tòa theo quy định; bị cáo có mặt đúng giờ, đầy đủ, nghe rõ và trả lời rõ các câu hỏi, yêu cầu của Hội đồng xét xử và Kiểm sát viên. Thông qua việc xét xử trực tuyến công khai các vụ án ma túy góp phần nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy, tác hại, hậu quả của ma túy

Thẩm phán Vũ Thị Thanh Phương, Chánh án Tòa án nhân dân TP Móng Cái cho biết: “Tòa án nhân dân TP Móng Cái đã tổ chức phiên tòa trực tuyến đảm bảo và tuân thủ đúng theo các quy định của pháp luật và đảm bảo sự tôn nghiêm của phiên tòa. Việc tổ chức phiên tòa trực tuyến là cần thiết đối với hoạt động tư pháp, xét xử trực tuyến nói riêng, tố tụng trực tuyến nói chung phù hợp với chủ trương của Đảng và nhà nước, trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản và thủ tục tố tụng do pháp luật quy định; Đồng thời, phù hợp với thực tiễn, đảm bảo công tác tư pháp công khai, minh bạch và tiết kiệm thời gian và chi phí xã hội. Việc xét xử trực tuyến đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực, giúp cho người dân dễ dàng tiếp cận công lý, đồng thời bảo đảm cho các hoạt động xét xử được thực hiện đúng quy định của pháp luật.”

Được biết, thực hiện việc đẩy mạnh chuyển đổi số và xây dựng tòa án điện tử, từ tháng 10/2024 đến nay, Tòa án nhân dân TP Móng Cái đã tổ chức đươc 15 phiên toà trực tuyến; 13 phiên toà rút kinh nghiệm và thực hiện công bố 239 bản án trên cổng thông tin điện tử của Toà án, vượt chỉ tiêu gấp 2 lần so với quy định của Tòa án nhân dân tối cao về phiên tòa rút kinh nghiệm phiên tòa trực tuyến. Cùng với việc tăng cường công tác xét xử trực tuyến, Tòa án nhân dân TP Móng Cái đã triển khai ứng dụng phần mềm “Trợ lý ảo” hỗ trợ thẩm phán trong công tác xét xử. Nhờ hệ thống cơ sở vật chất được đầu tư, cùng hệ thống đường truyền tốt, đã giúp các thẩm phán, công chức tòa án TP truy cập phần mềm “Trợ lý ảo” thuận tiện trong quản lý nghiệp vụ, giải quyết các vụ án. Một trong những ưu điểm của phần mềm “Trợ lý ảo” được các thẩm phán và công chức ngành tòa án đánh giá cao và thường xuyên tra cứu, tham khảo khi đây là một công cụ hỗ trợ hữu ích mà không làm ảnh hưởng đến tính độc lập của thẩm phán khi giải quyết, xét xử các vụ án. Đối với thực hiện Trợ lý ảo với tổng số lượt sử dụng, tương tác 2952 lượt; lượt tra cứu 2593 lượt; đặt tình huống pháp lý 20 câu; câu hỏi trao đổi chuyên môn 13 câu; tổng số lượt bình luận trao đổi chuyên môn 326 lượt bình luận, Bên cạnh đó, thành phố Móng Cái đã triển khai áp dụng hệ thống phần mềm quản lý office. Đây là hệ thống quản lý thông tin nội bộ do đơn vị đang triển khai thực hiện gồm các chức năng về quản trị Tòa án trên nền tảng số như: quản lý hoạt động tố tụng, quản lý công việc và công tác chỉ đạo điều hành, phục vụ công tác thống kê.

Việc đẩy mạnh chuyển đổi số tại Tòa án nhân dân TP Móng Cái đã được triển khai và đổi mới với các chương trình, hoạt động như công khai các bản án, xét xử trực tuyến, sử dụng phần mềm “Trợ lý ảo thẩm phán”, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Những kết quả đó thể hiện sự nỗ lực của Tòa án nhân dân TP Móng Cái trong nỗ lực chuyển đổi số, cùng sự đầu tư, quan tâm của Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh. Ngoài việc tổ chức xét xử trực tuyến, đơn vị cũng tổ chức tốt và tích cực tham gia các phiên tòa trực tuyến rút kinh nghiệm.

 Thẩm phán Nguyễn Thùy Dương chia sẻ: “Với tôi, sau khi sử dụng phần mềm “Trợ lý ảo” thì “Trợ lý ảo” đã trở thành thư ký riêng, luôn sẵn sàng hỗ trợ và giúp kết nối, giao lưu, học hỏi trực tuyến với các đồng nghiệp trên toàn quốc. Phần mềm “Trợ lý ảo” với rất nhiều tiện ích đã giúp tôi giảm 30% khối lượng công việc. Đơn cử như phần mềm sửa chính tả và mã hóa bản án, trước đây phải dành rất nhiều thời gian đọc soát và thao tác, thì nay đã được tự động hóa, giúp việc đăng tải bản án trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án rất nhanh chóng, thuận lợi”.

Được đánh giá là một trong những đơn vị tích cực trong chuyển đổi số, Tòa án nhân dân TP Móng Cái cũng đẩy mạnh ứng dụng số trong quản lý văn bản, điều hành, tiến hành số hóa hồ sơ vụ án, công bố các tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa. Qua đó, góp phần giảm tải công tác in ấn, mặt khác, tiết kiệm chi phí cũng như thuận lợi cho việc lưu trữ. Ngoài ra, việc số hóa hồ sơ, vụ án đã góp phần quan trọng vào việc tích hợp thông tin, dữ liệu giúp việc chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan tiến hành tố tụng thuận lợi hơn.

Thẩm phán Vũ Thị Thanh Phương, Chánh án Tòa án nhân dân TP Móng Cái cho biết thêm: “Thực hiện các quy định của Trung ương và ngành tòa án về đẩy mạnh chuyển đổi số, thời gian tới, Tòa án nhân dân TP Móng Cái sẽ tiếp tục đổi mới mô hình hoạt động từ truyền thống sang nền tảng số. Trong đó, chuyển sang sử dụng hoàn toàn sổ điện tử trên phần mềm nội bộ của tòa án; quản lý việc thụ lý, giải quyết các loại vụ việc trên phần mềm quản lý nghiệp vụ của tòa án nhân dân; phấn đấu 100% văn bản được quản lý, xử lý, ký và phát hành trên nền tảng số. Thời gian tới, Tòa án nhân dân TP Móng Cái sẽ tiếp tục khai thác, sử dụng tốt nền tảng xét xử trực tuyến, phần mềm “Trợ lý ảo’ nhằm nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn, đầu tư hoàn thiện toàn diện, đồng bộ hạ tầng kỹ thuật số và bổ sung trang thiết bị, phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu xây dựng Tòa án điện tử.”

Cùng với việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, Tòa án nhân dân TP Móng Cái đã và đang tích cực đẩy nhanh việc xây dựng tòa án điện tử theo xu hướng phát triển của tiến trình cải cách tư pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của tòa án, xây dưng niềm tin của người dân vào công lý, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu “Xây dựng nền tư pháp Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân”./.