Tự hào mảnh đất anh hùng

Móng Cái là vùng đất có bề dày truyền thống lịch sử và đã trải qua nhiều thay đổi về địa danh, địa giới hành chính. Dưới triều Nguyễn (thế kỷ XIX), Móng Cái thuộc phủ Hải Ninh, tỉnh Quảng Yên. Khi thực dân Pháp cai trị, năm 1891 đã tách phủ Hải Ninh ra khỏi tỉnh Quảng Yên. Ngày 01/12/1955, thị xã Móng Cái thuộc tỉnh Hải Ninh được thành lập.

Trải qua thăng trầm cùng lịch sử, ngày 24/9/2008, thành phố Móng Cái được thành lập theo Nghị định số 03/2008/NĐ-CP ngày 24/09/2008 của Chính phủ với diện tích tự nhiên 518,27 km2, có 78,4 km đường biên giới trên bộ và trên biển giáp với nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa. Dân số Thành phố có khoảng trên 105 nghìn người; với 17 đơn vị hành chính gồm 8 phường và 9 xã. Móng Cái có cửa khẩu quốc tế, được xác định là Cửa khẩu quốc tế biên giới bộ quan trọng nhất của Việt Nam và là cửa ngõ quan trọng trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế giữa Việt Nam với Trung Quốc và các nước trong khu vực ASEAN. 

Từ khi thành lập Thành phố đến nay, được sự quan tâm của Trung ương, sự chỉ đạo, lãnh đạo sâu sát, kịp thời của Tỉnh uỷ - HĐND - UBND tỉnh; sự phối hợp chặt chẽ, giúp đỡ của các sở, ban, ngành của Tỉnh, với tinh thần đoàn kết, chủ động, sáng tạo, Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân các dân tộc thành phố Móng Cái đã đoàn kết, chủ động, linh hoạt, quyết tâm, phấn đấu đẩy mạnh công cuộc đổi mới, đạt được những thành tựu quan trọng. Kinh tế tăng trưởng nhanh, hợp tác đầu tư phát triển, văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, quốc phòng - an ninh được tăng cường, giữ vững, hệ thống chính trị được củng cố vững chắc, đời sống Nhân dân được cải thiện rõ rệt.

Nhiều kết quả nổi bật

Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XXIV, nhiệm kỳ (2020-2025) và các chủ trương chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh, trong điều kiện Móng Cái có nhiều thuận lợi, thách thức đan xen, TP Móng Cái luôn vững một niềm tin, đó chính là khát vọng đổi mới, phát triển, tư duy dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đột phá, dám đương đầu với khó khăn vì Nhân dân, vì sự phát triển chung của Thành phố. 

Duy trì giữ vững sự đoàn kết, thống nhất trong cả hệ thống chính trị, giữ vững sự ổn định để phát triển Móng Cái xứng tầm vị thế theo đúng định hướng không gian phát triển của Tỉnh “Một tâm - Hai tuyến - Đa chiều - Hai mũi đột phá - Ba vùng động lực”, với 4 trụ cột (trung tâm dịch vụ thương mại cửa khẩu, logistics; trung tâm du lịch quốc tế; phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo và phát triển nông nghiệp công nghệ cao; xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc gắn với phát triển kinh tế - xã hội). Hệ thống kết cấu hạ tầng từng bước bảo đảm đồng bộ, hiện đại.

Đặc biệt, đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, con đường của “ý Đảng - lòng Dân” đưa vào hoạt động (từ 01/9/2022) đã tạo khí thế phấn khởi, tự hào trong Nhân dân, tạo hiệu ứng tốt cho Móng Cái có bước phát triển đột phá. 

Đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân từng bước được nâng cao theo tiêu chí “hạnh phúc”, khoảng cách phát triển giữa các tiểu vùng được rút ngắn; bản sắc văn hóa dân tộc được giữ gìn và phát huy tốt. Quốc phòng - an ninh được bảo đảm, chủ quyền biên giới quốc gia được giữ vững, tuyệt đối không để xảy ra đột xuất, bất ngờ; duy trì khu vực biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác, phát triển. Hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế được mở rộng và đi vào chiều sâu. Vị thế và uy tín của Móng Cái ngày càng được nâng cao. 

Thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 9 tháng đầu 2024, với tinh thần quyết tâm, sáng tạo, Thành phố đã chủ động bám sát chủ trương chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh, khai thác tốt thời cơ, dư địa phát triển, đạt nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực công tác. 

Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn 9 tháng ước đạt trên 3.942 tỷ đồng, bằng 97,4% so cùng kỳ, thu nội địa ước đạt 1.287 tỷ đồng, đạt 112% dự toán tỉnh, đạt 90% dự toán thành phố, bằng 63,3% cùng kỳ. Sản xuất công nghiệp - xây dựng đạt kết quả tích cực, giá trị sản xuất ngành công nghiệp - xây dựng tăng 11,28% CK. Ngành du lịch, dịch vụ, thương mại đạt kết quả nổi bật, giá trị sản xuất đạt 5.139 tỷ đồng, tăng 15,62%CK; kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 23% CK; mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 16,9%; lượng khách du lịch đạt 2,8 triệu lượt người (tăng 40% CK). Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 24%CK; thành lập doanh nghiệp mới đạt 100% KH, tăng 25% CK.

Các nhiệm vụ phát sinh, đột xuất được tập trung chỉ đạo, xử lý kịp thời, nhất là đảm bảo an toàn tính mạng con người trong cơn bão số 3 (yagi); giải quyết tốt các kiến nghị của người dân liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, đất đai, quy hoạch...Nhiều việc khó, phức tạp đã được giải quyết, tháo gỡ từng bước, nhận được sự đồng tình ủng hộ của Nhân dân. Các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững gắn với thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TU được triển khai đồng bộ; công tác quản lý nhà nước về quy hoạch, đất đai, xây dựng, tài nguyên môi trường, cải cách hành chính được quan tâm triển khai đảm bảo kế hoạch. 

Tuy nhiên, trước nhiều thách thức, khó khăn đan xen, kết quả của một số lĩnh vực còn hạn chế; trong đó nguồn lực đầu tư từ ngân sách chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, thu hút đầu tư còn thấp so với với dư địa - lợi thế so sánh. Tiến độ thi công, công tác chuẩn bị đầu tư một số dự án, phân khai nguồn vốn còn chậm, đặc biệt là vốn các chương trình mục tiêu quốc gia. Hạ tầng phục vụ phát triển du lịch, sản phẩm du lịch chưa đáp ứng được nhu cầu thu hút khách du lịch gắn với mục tiêu phát du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, thiên tai, dịch bệnh, an ninh trật tự xã hội…còn tiềm ẩn diễn biến phức tạp.

Xác định mục tiêu, giải pháp để phát triển

Bám sát chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh, Thành ủy, Thành phố tiếp tục quyết tâm thực hiện mục tiêu, chỉ tiêu, các nhóm nhiệm vụ, giải pháp đã được xác định Nghị quyết số 16-NQ/TU ngày 12/12/2023 của BCH Đảng bộ Thành phố, Kết luận số 54-KL/TU ngày 02/7/2024 về kết quả công tác 6 tháng đầu năm, một số nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2024, Nghị quyết số 190/NQ-HĐND ngày 19/12/2023 của HĐND Thành phố gắn với chủ đề công tác năm “Hoàn thành các quy hoạch, nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế; phát triển văn hóa, con người giàu bản sắc Móng Cái” và các Kết luận chỉ đạo của Tỉnh, BTV Thành ủy để lãnh đạo, chỉ đạo, nhất là khâu điều hành, tổ chức thực hiện đảm bảo sự quyết liệt, nhất quán, xuyên suốt, linh hoạt, hiệu quả, quyết tâm hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ chính trị đã đề ra...đồng thời bổ sung và tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp.

Trong đó tập trung quản lý và thực hiện có hiệu quả 2 Quy hoạch chiến lược khu Kinh tế cửa khẩu Móng Cái (Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và Quy hoạch chung xây dựng điều chỉnh), các quy hoạch ngành, lĩnh vực. Bám sát các sở, ngành, UBND tỉnh hoàn thành phê duyệt quy hoạch phân khu A4.1, A5.1, A5.2, D1, A6, đẩy nhanh tiến độ lập, trình phê duyệt quy hoạch A3; tiếp tục rà soát lập quy hoạch chi tiết 1/500 một số địa điểm, khu vực để đáp ứng nhu cầu đầu tư và quản lý quy hoạch phát triển; rà soát các quy hoạch không còn phù hợp để báo cáo, điều chỉnh, hủy bỏ theo quy định của pháp luật...

Chủ động triển khai đầu tư các dự án theo kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 – 2025 và năm 2024; xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030; rà soát, triển khai xây dựng các công trình hướng tới chào mừng Đại hội Đảng các cấp, Đại hội Đảng bộ Thành phố, chào mừng kỷ niệm 20 năm ngày thành lập Thành phố (24/9/2008 - 24/9/2028). Tháo gỡ khó khăn đẩy nhanh tiến độ giải ngân đối với từng dự án đầu tư công, đảm bảo mục tiêu giải ngân đảm bảo tiến độ giải ngân theo chỉ đạo của tỉnh.

Tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thành lập Trung tâm giao dịch hàng hóa, nông, lâm, thủy sản Châu Á - Thái Bình Dương, tạo điều kiện để Tập đoàn Kiểm nghiệm Kiểm dịch Trung Quốc (CCIC) đẩy nhanh tiến độ hoàn thành lập chi nhánh, phòng Lab tại Lối mở Km 3+4 Hải Yên phục vụ nhau cầu xuất nhập khẩu hàng hóa thu hút doanh nghiệp XNK. 

Tập trung phát triển du lịch mùa thu đông; tiếp tục thu hút đầu tư các sản phẩm du lịch mới phù hợp với lợi thế của Thành phố; tạo điều kiện thông thoáng cho hoạt động xuất nhập cảnh đối với khách du lịch; đảm bảo an toàn, an ninh du lịch, phấn đấu tổng khách du lịch cả năm đạt 4 triệu lượt khách; thúc đẩy phát triển “kinh tế ban đêm”; quan tâm bảo tồn, phát triển, quảng bá hình ảnh và phát huy giá trị các di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch bền vững. Hoàn thành sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã theo chỉ đạo của Tỉnh (sáp nhập phường Hòa Lạc với phường Trần Phú)

Tập trung phát triển ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản, đặc biệt là triển khai giao, cho thuê mặt nước biển, bãi triều để phát triển bền vững nghề nuôi biển theo quy hoạch, sử dụng vật liệu làm lồng bè thân thiện với môi trường gắn với thường xuyên rà soát, xử lý nghiêm các trường hợp nuôi tự phát, lấn chiếm đất, mặt nước, bãi triều, sử dụng vật liệu gây ô nhiễm môi trường. Thực hiện tốt công tác phòng, chống, kiểm soát chặt dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm. Hoàn thành các mục tiêu chương trình xây dựng NTM năm 2024; triển khai tốt phương án PCTT, TKCN trong mùa mưa bão.

Quan tâm phát triển văn hóa, xã hội; thực hiện hiệu quả các chính sách đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững; bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa giai đoạn 2022 – 2027, tổ chức các lễ hội gắn với phát triển du lịch, tăng cường công tác quản lý nhà nước về du lịch, dịch vụ. Triển khai hiệu quả kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 2024-2025.

Quyết liệt, thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 17- CT/TU ngày 06/6/2023; Chỉ thị số 18-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy về tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo cung cấp nước sạch và trật tư đô thị trên địa bàn thành phố. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước toàn diện trên các lĩnh vực, nhất là về quy hoạch, đất đai, xây dựng, đô thị, tài nguyên môi trường, khoáng sản, đầu tư công.

Tiếp tục duy trì sẵn sàng chiến đấu, nắm chắc tình hình địa bàn; tập trung triển khai, hoàn thành các dự án quốc phòng - an ninh đảm bảo chất lượng tiến độ đề ra, nhất là đảm bảo tiến độ xây dựng trụ sở công an Thành phố; tiếp tục triển khai quy hoạch, đầu tư xây dựng các công trình phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, căn cứ chiến đấu,...; phối hợp tuần tra canh gác bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới, biển đảo.

Triển khai nghiêm túc tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc và các thỏa thuận ký kết của hai nước, của tỉnh Quảng Ninh với các tỉnh phía bạn; nâng cao hiệu quả đối ngoại, tăng cường hội đàm, phối hợp với thành phố Đông Hưng và khu Phòng Thành (Trung Quốc) thúc đẩy hoạt động XNK, XNC, thương mại, phát triển du lịch...; giải quyết, tháo gỡ các vướng mắc, ứng phó kịp thời các tình huống phát sinh trên tuyến biên giới.

Với nhiều giải pháp, nỗ lực, TP Móng Cái phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Nâng cao chất lượng các tiêu chí đô thị loại II, tiến tới đạt các tiêu chí đô thị loại I trước năm 2030; phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, nhất là hạ tầng giao thông, đô thị, du lịch, dịch vụ đồng bộ, bảo đảm liên thông, tổng thể. Đồng thời phát huy truyền thống, không ngừng xây dựng TP Móng Cái ngày càng đẹp giàu hơn, vững mạnh hơn./.