“Cần mẫn những người gác đèn”

Hải đăng Vĩnh Thực là ngọn đèn biển ở vị trí đầu tiên trong số hơn 90 ngọn hải đăng trải dài theo dải đất hình chữ S, được ví như "mắt biển" vùng Đông Bắc.

Nằm ở phía Bắc xã đảo Vĩnh Thực (TP. Móng Cái, Quảng Ninh), trên đỉnh núi Đầu Tán, hải đăng Vĩnh Thực (xây dựng năm 1962) đứng sừng sững với phong cách kiến trúc Pháp cổ, tháp đèn hình trụ. Chiều cao toàn bộ là 86,0m (tính đến mực nước số "0" hải đồ), chiều cao công trình là 18,0m (tính đến nền móng công trình), tầm hiệu lực ánh sáng 20,7 hải lý.

Từ trung tâm đảo, con đường dẫn lên hải đăng dài hơn 6km, băng qua nhiều địa hình. Hải đăng Vĩnh Thực đặt ở vị trí đầu tiên trên đường biên giới biển của Tổ quốc, làm nhiệm vụ "soi đường, định vị" cho tàu thuyền và khẳng định chủ quyền của Việt Nam trên biển.

Đi hết khu dân cư, khung cảnh nơi cuối con dốc mở ra bát ngát một bên là vực biển, một bên là vách núi cheo leo. Xa xa trên đỉnh núi Đầu Tán là "mắt biển - hải đăng Vĩnh Thực".

Trước kia, để thắp sáng hải đăng Vĩnh Thực phải đốt bằng đèn măng sông, nhiên liệu là loại dầu hỏa đặc biệt. Trước khi đốt đèn phải bơm tay cho dầu thành các giọt sương phun vào các sợi vải lưới hóa học rồi cháy ở đó và phải nhiều lần dùng tay bơm dầu lên.

Ngày ấy, những người "gác đèn" phải dùng 2 chiếc đèn luân phiên thắp sáng hằng đêm. Sau này, có máy phát điện nhỏ để thắp sáng ngọn đèn. Từ ngày trên đảo được cấp điện lưới, hải đăng Vĩnh Thực đã sử dụng điện lưới quốc gia thắp sáng.

"Ở đây, "đặc sản" là nắng và gió. Mùa hè thì nắng cháy da, mùa đông, gió lạnh thổi thấu xương. Các thiết bị điện thông dụng như: ti vi, tủ lạnh, điều hòa vốn là thứ “xa xỉ” với anh em trạm đèn. 

“Kéo điện tới mắt thần”

Nhằm từng bước hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật cung cấp điện phục vụ nhu cầu sinh hoạt của nhân dân và Trạm Hải đăng Vĩnh Thực, đảm bảo quốc phòng, an ninh, an toàn hàng hải, năm 2022, UBND thành phố Móng Cái đã quyết định đầu tư Đường điện và trạm biến áp ra ngọn Hải Đăng Vĩnh Thực với quy mô đầu tư xây dựng mới tuyến đường dây trung thế 22kV cấp điện cho trạm biến áp của dự án. Đoạn tuyến đường dây trên không với tổng chiều dài 4.401m. Xây dựng mới 01 Trạm biến áp 100kVA. Xây dựng mới tuyến cáp hạ thế 0,4kV cấp nguồn cho ngọn Hải đăng từ tủ hạ thế của trạm biến áp. Tổng mức đầu tư dự án là 9,3 tỷ đồng.

Dự án hoàn thành, đưa vào sử dụng đã góp phần kết nối đồng bộ hạ tầng về điện – đường tại tuyến đường liên thôn từ ngã ba UBND xã Vĩnh Thực đã được đầu tư cứng hóa với chiều dài khoảng 7,0 km; đồng bộ tuyến điện trung thế và hạ thế đưa lưới điện đến ngọn Hải Đăng, phục vụ nhu cầu sinh hoạt của nhân dân, đơn vị công tác vùng hải đảo. 

Quá trình thi công cũng gặp rất nhiều khó khăn do điều kiện thời tiết, địa hình và đặc thù địa bàn hải đảo. Song với sự nỗ lực, quyết tâm khắc phục khó khăn của đơn vị tổ chức thi công, sự vào cuộc tích cực của các cơ quan, cấp ủy, chính quyền cơ sở, sự đồng thuận và tạo mọi điều kiện tốt nhất của Nhân dân. Do đó đã góp phần đảm bảo dự án hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng.

Phát biểu tại Lễ khánh thành, ông Đồng Văn Cường, Trạm trưởng trạm hải đăng xúc động bày tỏ: “Trải qua hơn 60 năm, Hải đăng Vĩnh Thực luôn được các thế hệ Công nhân hải đăng mẫn cán để vận hành đảm bảo hoạt động tốt bằng nguồn điện từ máy phát điện, pin năng lượng mặt trời. Thực tiễn, trong sinh hoạt và làm việc trên Hải đăng cũng gặp rất nhiều khó khăn, nhưng chúng tôi luôn tự ý thức được nhiệm vụ của mình, cùng nhau khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong công tác vận hành hoạt động của Hải đăng. Và được sự quan tâm của Lãnh đạo thành phố, các sở ban ngành và các cấp chính quyền, ngày hôm nay chúng tôi được hưởng trọn niềm vui cùng nhân dân xã đảo với việc được sử dụng nguồn điện lưới quốc gia.

Ông Cường nhấn mạnh: Chúng tôi rất vui mừng, xúc động và bày tỏ lòng cảm ơn đến Lãnh đạo thành phố, các sở ban ngành và các cấp Chính quyền, các nhà thầu đã tạo mọi điều kiện để điện lưới về đến Hải đăng Vĩnh Thực. Và xin được mượn một câu nói của ngành điện để gửi gắm: “Điện góp phần sáng niềm tin – vững tương lai”. Từ đây, Công nhân viên Hải đăng sẽ có được các điều kiện sinh hoạt tốt hơn, và chúng tôi hứa sẽ hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ vận hành hoạt động của Hải đăng Vĩnh Thực để góp phần nâng cao hoạt động an toàn, an ninh hàng hải, phát triển kinh tế của địa phương”.

Được chứng kiến những ánh mắt tràn ngập niềm vui khi trụ sở của anh em Trạm đèn đã vận hành được đầy đủ các trang thiết bị như: ti vi, tủ lạnh, quạt, bếp từ... và đặc biệt, có cả chiếc điều hòa do đồng chí Chủ tịch UBND TP Móng Cái Hồ Quang Huy trao tặng, chúng tôi thấy xúc động biết bao và càng trân quý những con người thầm lặng nơi "mắt thần'’ làm nhiệm vụ "soi đường, định vị” cho ngư dân ta yên tâm bám biển, giữ vững chủ quyền quốc gia. Với người dân miền biên đảo Đông Bắc, ngọn hải đăng Vĩnh Thực không chỉ là điểm mốc cho tàu thuyền qua lại trong đêm tối giữa biển khơi bao la, mà còn khẳng định cột mốc chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Để dù mưa bão, sóng cả, khi nhìn về ngọn hải đăng, tay lái như được tiếp thêm niềm tin và sức mạnh, bình an vào bờ.

Ông Hồ Quang Huy, Chủ tịch UBND TP Móng Cái chia sẻ: Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XXIV đã xác định mục tiêu xây dựng thành phố Móng Cái trở thành trung tâm dịch vụ thương mại, du lịch, cảng biển trọng điểm của tỉnh Quảng Ninh, trong đó, tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ; huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, tập trung khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế khu kinh tế cửa khẩu, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, có mạng lưới dịch vụ hoàn thiện. Phát triển lĩnh vực văn hóa -  xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân. Bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh; nâng cao hiệu quả quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế. Quán triệt và triển khai nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết của Đại hội, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Thành phố đã chú trọng quy hoạch, tập trung nguồn lực để đầu tư, nâng cấp, phát triển đồng bộ hạ tầng kinh tế - xã hội, trong đó có quyết tâm thực hiện dự án Đường điện và trạm biến áp ra ngọn Hải Đăng Vĩnh Thực.

Lên thăm Trạm hải đăng trong ngày đặc biệt khánh thành công trình, lặng ngắm những đôi mắt ngập tràn niềm vui, những cái siết tay thật chặt giữa những công nhân Trạm đèn với vị Chủ tịch thân thiện, với các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo thành phố Móng Cái và đứng giữa nơi khoáng đạt giao hòa giữa sóng- gió- đất- trời, giữa âm vang giai điệu Tổ Quốc nhìn từ biển, chúng tôi thêm tự hào vì có các anh - những “ngọn hải đăng” đang thầm lặng canh trời, giữ đảo ở nơi đầu sóng và tự hào hơn khi “mắt thần hải đảo” được thắp sáng vững bền từ sợi dây kết nối bền chặt giữa ý Đảng- lòng dân- tình quân.