TP Móng Cái có trên 50km bờ biển, trên 19.900ha biển và đất bãi triều cùng hơn 2.700ha ao đầm nuôi trồng thủy sản. Thành phố đã dành nhiều sự quan tâm và nguồn lực để đưa thủy sản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Đặc biệt, Nghị quyết số 57/NQ-HĐND ngày 25/5/2018 của HĐND thành phố về quy hoạch chi tiết vùng nuôi trồng thủy sản tập trung TP Móng Cái đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2030 là một trong những nội dung quan trọng cụ thể hóa sự quan tâm này.

Theo số liệu thống kê, tổng diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng giai đoạn 2018-2020 của thành phố đạt gần 6.000ha, đạt 187,72% mục tiêu nghị quyết; sản lượng 2.655 tấn, đạt 305,17% mục tiêu nghị quyết; giá trị 292,1 tỷ đồng, đạt 248,3% mục tiêu nghị quyết. Riêng năm 2021, mặc dù gặp nhiều khó khăn do tình hình dịch bệnh Covid-19, thời tiết khí hậu diễn biến không thuận lợi, song ngành thủy sản của thành phố đã đạt được kết quả tích cực. Tổng sản lượng thủy sản đạt gần 25.500 tấn, bằng 109,5% so với cùng kỳ năm 2021. Giá trị sản xuất ngành thủy sản đạt gần 1.020 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế của thành phố.

Có được kết quả đó, khoảng 3 năm trở lại đây, việc ứng dụng KHKT vào nuôi trồng thuỷ, hải sản được thành phố đặc biệt quan tâm. Cụ thể là tích cực ứng dụng công nghệ nuôi tôm 2, 3 giai đoạn, công nghệ biofloc, nuôi ít thay nước, nuôi tuần hoàn nước, ứng dụng công nghệ vi sinh thay cho các sản phẩm kháng sinh, hóa chất phục vụ nuôi thủy sản... Cùng với đó, các đơn vị và hộ nuôi tôm đã đẩy mạnh phát triển theo chiều sâu và đa dạng hóa sản phẩm chế biến, tập trung chế biến các sản phẩm mực, cá, tôm, cua, ghẹ; phát huy hiệu quả 2 thương hiệu sản phẩm tôm thẻ chân trắng và ghẹ Trà Cổ...

Anh Nguyễn Quốc Tuấn, chủ hộ nuôi tôm phường Ninh Dương, TP Móng Cái chia sẻ: Những năm gần đây, người dân dần chuyển dịch từ phương thức quảng canh, quảng canh cải tiến sang hình thức bán thâm canh, thâm canh. Đặc biệt, chúng tôi được tham gia các lớp đào tạo nghề nuôi trồng thủy sản, tham quan để học tập các mô hình nuôi tôm công nghệ cao tại Đầm Hà, Tiên Yên, Quảng Yên. Vì vậy, năng suất trung bình mỗi vụ ngày càng cao, hơn 10 tấn/ha/vụ, thậm chí có những mô hình đã đạt năng suất nuôi từ 25-30 tấn/ha/vụ.

Trong 3 năm qua, thành phố cũng đã tổ chức được 12 lớp đào tạo nghề nuôi trồng thủy sản cho 350 hộ nuôi, 40 lớp đào tạo tập huấn kỹ thuật cho trên 2.000 người tham gia, thành lập 6 Tổ quản lý cộng đồng vùng nuôi trồng thủy sản, 9 hợp tác xã, tổ liên kết vừa để tổ chức sản xuất tập trung vừa gắn với tiêu thụ sản phẩm. Toàn thành phố huy động gần 1.400 tỷ đồng để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng vùng nuôi; đầu tư cho công tác đào tạo nguồn nhân lực, phòng chống dịch bệnh, hỗ trợ lãi suất...

Cùng với việc chú trọng nâng cao sản xuất, nuôi trồng, thành phố đã chủ động tìm thị trường tiêu thụ cho sản phẩm thủy sản bằng việc phối hợp với các tổ chức, bộ, ngành cấp Trung ương, tỉnh Quảng Ninh và một số địa phương Trung Quốc để xúc tiến xuất khẩu. Bên cạnh đó, định hướng xây dựng hình thức, cơ chế liên kết phù hợp giữa các cơ sở thu mua với cơ sở nuôi; hình thành các mô hình liên kết, liên doanh, hợp tác xã, mô hình tổ quản lý cộng đồng tại tất cả các vùng nuôi tập trung để cùng tham gia tổ chức sản xuất thủy sản liên hoàn theo chuỗi giá trị sản phẩm.  

Thành phố cũng đã nhận định rõ những tồn tại, hạn chế để tìm giải pháp khắc phục. Trong đó, một số vùng nuôi cơ sở hạ tầng chưa đầu tư đồng bộ, chưa đáp ứng điều kiện về nuôi công nghiệp, tiêu chuẩn an toàn, bền vững dẫn đến hiệu quả trong sản xuất chưa cao. Ý thức cộng đồng của người nuôi trong việc phòng, chống dịch bệnh còn hạn chế. Việc chấp hành các quy định về Luật Đất đai của người dân thực hiện chưa tốt, vẫn còn tình trạng tự ý lấn chiếm mặt đất, mặt nước để nuôi trồng thủy sản khi chưa được cơ quan thẩm quyền cho phép. Trong khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản vẫn còn việc sử dụng ngư cụ hủy diệt để khai thác thủy sản gây bức xúc trong nhân dân; ý thức người dân về bảo vệ nguồn giống tự nhiên còn hạn chế...

Để từng bước khắc phục, TP Móng Cái đã tích cực xử lý các trường hợp vi phạm. Năm 2021, các đơn vị chức năng đã xử lý 62 vụ vi phạm trong lĩnh vực thủy sản, xử phạt vi phạm hành chính 47 vụ, phạt hành chính 632 triệu đồng.

Theo ông Dương Trí Tuệ, Trưởng phòng Kinh tế TP Móng Cái: Để tiếp tục phục hồi và tái tạo nguồn lợi thủy sản đang ngày càng cạn kiệt, bên cạnh khai thác lợi thế kinh tế thủy sản sẽ tiếp tục quan tâm tái cơ cấu ngành nông nghiệp; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt để nhân dân, ngư dân biết và thực hiện nghiêm Luật Thủy sản năm 2017; tăng cường công tác quản lý và phát triển bền vững nuôi trồng thủy sản; quản lý nhà nước về đất đai không để tình trạng người dân tự ý lấn chiếm bãi triều, mặt nước để nuôi trồng thủy sản khi chưa được cấp thẩm quyền cho phép.

Về lâu dài, TP Móng Cái sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy phát triển ngành thủy sản cả về nuôi trồng và khai thác. Quan tâm thu hút các nhà đầu tư phát triển các nhà máy chế biến thủy sản mới theo hướng hiện đại, chế biến sâu, gắn với chương trình OCOP của thành phố. Tiếp tục chuyển dịch cơ cấu nuôi trồng theo hướng giảm diện tích, tập trung áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất theo hướng nuôi thâm canh, tăng vụ, nâng cao giá trị sản xuất. Xây dựng hệ thống cơ sở hậu cần nghề cá đồng bộ, hiện đại gắn với công nghiệp phụ trợ và liên kết chặt chẽ giữa sản xuất và chế biến, tiêu thụ. Cùng với đó, thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành nghiêm các quy định về khai thác thủy sản; tăng cường quản lý hoạt động khai thác, đánh bắt thủy sản trên địa bàn, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp đánh bắt tận diệt để bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản.